Prace konserwatorskie zrealizowane w naszej świątyni – OBRAZ MATKI BOŻEJ HARBUTOWICKIEJ

W ostatnich latach, głównie dzięki dotacji z funduszy Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków udało się zrealizować prace konserwatorskie i renowacyjne przy kilku ważnych zabytkach naszej świątyni.

W grudniu 2020 r. po niemal półrocznej konserwacji powrócił do kościoła obraz Matki Boskiej Harbutowickiej – jeden z najstarszych, a zarazem najcenniejszych obiektów należących do wyposażenia świątyni, stanowiący jej główne przedstawienie. Całościowa konserwacja obrazu poprzedzona była wykonaniem specjalistycznych badań i analiz (m.in. fotografii w promieniowaniu RTG, UV oraz IR). Czas powstania obrazu sugeruje data wypisana na odwrociu „1675”. Niedługo po powstaniu wizerunek był wielokrotnie przemalowywany i przekształcany, a powstałe nawarstwienia w całości przysłaniały pierwotną kompozycję, zaburzając jej walory estetyczne. W efekcie prac konserwatorskich, po usunięciu przemalowań i innych pozostałości po niefachowych reparacjach udało się odsłonić pierwotną, temperową warstwę malarską oraz tło z rytowaną w zaprawie dekoracją ornamentalną. Uwidoczniły się wówczas ubytki w obszarze tła i warstwy malarskiej. Po ich uzupełnieniu możliwe było wykonanie retuszy malowidła oraz zrekonstruowanie złoceń w tle. Celem konserwacji było również zabezpieczenie drewnianego podobrazia, którego struktura została nadwątlona atakiem owadzich szkodników. Warto dodać, iż na odwrociu, powyżej daty powstania dzieła, odsłonięto napis dotyczący renowacji dzieła w 1960 r. Po usunięciu powyższych przekształceń pewnej zmianie uległa ikonografia przedstawienia, wcześniej bliższa typowi Matki Boskiej Śnieżnej, ze względu na widniejącą na ramieniu Marii gwiazdę. Trudno jednoznacznie określić jaki typ wizerunku prezentuje obraz obecnie. W jego kompozycji dostrzec można zapożyczenie niektórych motywów z obrazu Matki Boskiej z rzymskiego kościoła Santa Maria del Popolo, widocznych zwłaszcza w typie postaci Dzieciątka – jego szat oraz gestów dłoni. Rzymskie przedstawienie powtarzane w wielu nowożytnych kopiach, powielanych w odbitkach graficznych mogło stanowić inspirację dla lokalnego twórcy harbutowickiego wizerunku. Autorami kompleksowych prac konserwatorskich obrazu byli dr Janusz Sarkowicz i mgr Nadia Wywiórska.

 

Tekst na podstawie opracowania dr Janusza Sarkowicza i mgr Nadii Wywiórskiej.

Fotografie: A. Mikołajska, P. Gąsior, J. Sarkowicz, N. Wywiórska

Zdjęcie główne: Józef Gielata

 

 

Post Author: Małgorzata Kania